Ενδομητρίωση είναι η παρουσία κυττάρων του ενδομητρίου (ενδομήτριο είναι ο εσωτερικός βλεννογόνος της μήτρας) σε έκτοπες θέσεις όπως π.χ. τοίχωμα μήτρας (αδενομύωση), ωοθήκες, περιτόναιο, κοιλιακή χώρα και σε άλλες σπάνιες εντοπίσεις όπως ουροδόχος κύστη, τοίχωμα εντέρου κ.λ.π.
Αν και τα αίτια της νόσου δεν είναι απολύτως γνωστά, θεωρείται ότι εκτός από μια γενετική προδιάθεση και παθολογική κατασκευή, μπορεί το πρόβλημα να δημιουργείται ή να αυξάνεται με την παλινδρόμηση της περιόδου μέσω των σαλπίγγων και την εμφύτευσή της από το εσωτερικό της μήτρας στο εσωτερικό της κοιλιάς.
Οι έκτοπες εστίες του ενδομητρίου δεχόμενες τα ορμονικά ερεθίσματα του κύκλου αιμορραγούν κατά τη διάρκεια της περιόδου. Η ενδομητρίωση μπορεί να προκαλεί πόνο κατά την περίοδο (δυσμηνόροια), πόνο κατά τη σεξουαλική επαφή (δυσπαρεύνεια) ή και άτυπο πόνο σε διάφορες φάσεις του κύκλου της περιόδου και σε διάφορες δραστηριότητες της γυναίκας (χρόνιος πόνος πυέλου). Επιπλέον, η ενδομητρίωση μπορεί να προκαλέςει ουλές (συμφύσεις) στις σάλπιγγες, κύστεις ωοθηκών και συμφύσεις στα εσωτερικά όργανα της κοιλίας.
Τα συμπτώματα της ενδομητρίωσης συνεπώς μπορεί να είναι πόνος, αιμορραγία, και υπογονιμότητα.
Πολλές φόρες ακόμη και εκτεταμένη ενδομητρίωση μπορεί να διαφύγει της διάγνωσης λόγω της απουσίας σημαντικών συμπτωμάτων.
Η ενδομητρίωση είναι συχνό πρόβλημα στις γυναίκες και αφορά περίπου το 10%-20% των γυναικών της αναπαραγωγικής ηλικίας ενώ σε υπογόνιμες γυναίκες μπορεί να βρίσκεται σε 15%-40%.
ΔΙΑΓΝΩΣΗ
Συχνά με την λήψη του γυναικολογικού ιστορικού και την απλή γυναικολογική εξέταση τίθεται υπόνοια ενδομητρίωσης. Παρ΄ όλα αυτά η ολοκληρωμένη διάγνωση και εκτίμηση της ενδομητρίωσης γίνεται μόνο με την Λαπαροσκόπηση. Με την Λαπαροσκόπηση γίνεται και θεραπεία της ενδομητρίωσης ανάλογα με την έκταση, τη θέση, την εντόπιση και τη βαρύτητα της νόσου. Η αρχική εκτίμηση και θεραπεία της ενδομητρίωσης είναι χειρουργική και συνήθως αρκεί αν και κάποιες φορές συνιστάται θεραπεία μετά την Λαπαροσκόπηση με φάρμακα όπως αναλγητικά, ορμονικά σκευάσματα, όπως το αντισυλληπτικό χάπι, Danazol, ή φάρμακα που διακόπτουν προσωρινά την περίοδο (πχ ανάλογα Γοναδοτροπινών GnRH-a).
Η θεραπεία της ενδομητρίωσης έχει σημασία να εξατομικεύεται τόσο με την έκταση της νόσου όσο και σε σχέση με την ηλικία της ασθενούς και το πρωτεύον σύμπτωμα. Είναι διαφορετική η θεραπεία σε περίπτωση υπογονιμότητας όπου σκοπός είναι η επίτευξη της εγκυμοσύνης και διαφορετική όταν το πρωτεύον σύμπτωμα είναι ο πόνος, η αιμορραγία και η δημιουργία κύστεων ωοθήκης.
Γενικά η χειρουργική θεραπεία είναι συντηρητική σε νεότερες γυναίκες και περισσότερο επεμβατική και ριζική σε γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας. Αν και η ενδομητρίωση είναι καλοήθης νόσος, η τοπική συμπεριφορά της είναι αρκετές φορές πολύ επιθετική με αλλοίωση και καταστροφή των ανατομικών δομών της γυναίκας. |
