Ιατρική παρακολούθηση στην εγκυμοσύνη
Σε κυήσεις χαμηλού κινδύνου, συνήθως η παρακολούθηση περιλαμβάνει τα ακόλουθα:
1οΤρίμηνο
Αμέσως μετά το πρώτο τεστ κύησης στα ούρα ζητείται έλεγχος της βήτα-χοριακής Γοναδοτροπίνης (β-HCG) του αίματος για την επιβεβαίωση και αρχική εκτίμηση της εγκυμοσύνης. Ανάλογα με το αποτέλεσμα, ενδέχεται να επαναληφθεί η εξέταση της β-HCG και να ορισθεί το πρώτο ραντεβού με τον Μαιευτήρα.
Κατά την πρώτη επίσκεψη (5η - 6η εβδομάδα κύησης) καθορίζεται η κατηγορία της κύησης (χαμηλού ή υψηλού κινδύνου) και ανάλογα τίθεται το πλάνο παρακολούθησης της εγκύου.
Η 1η επίσκεψη περιλαμβάνει πλήρες ιατρικό ιστορικό και με το διακολπικό υπερηχογράφημα γίνεται η διάγνωση της εγκυμοσύνης και ο καθορισμός της ηλικίας κύησης. Συνήθως στο στάδιο αυτό το έμβρυο μετράται σε 2-3 χιλιοστά και συχνά είναι ορατή και ακουστή η καρδιακή λειτουργία.
Επιπλέον, οργανώνεται ο προγεννητικός Έλεγχος (αιματολογικές εξετάσεις) και δίνονται η πρώτες συμβουλές σχετικά με τη διατροφή, την άσκηση, τις επιτρεπτές φυσικές δραστηριότητες κ.λπ.. Χορηγούνται συμπληρώματα Φυλλικού οξέος και Σιδήρου, ανάλογα με την περίπτωση.
Κατά το 1ο τρίμηνο συνήθως η εξέταση της κύησης γίνεται ανά 2-3 εβδομάδες για τον έλεγχο καταστάσεων που μπορεί να μή γίνουν αντιληπτές από τη μητέρα όπως παλίνδρομος κύηση, ανεμβρυονική κύηση, αιμάτωμα κ.λ.π.
Επιπλέον, στο 1ο τρίμηνο γίνεται η εξοικείωση του ζευγαριού με το προσωπικό του Κέντρου και αναλύεται ο τρόπος λειτουργίας του.
2οΤρίμηνο
Μεταξύ 11ης και 13ης εβδομάδας γίνεται η μέτρηση της αυχενικής διαφάνειας και η αρχική εκτίμηση της ανατομίας του εμβρύου.
Η διάγνωση της αυχενικής διαφάνειας συμπληρώνεται με την εξέταση αίματος για PAPP-A και Free β-HCG και καθορισμό του κινδύνου για χρωμοσωμικές ανωμαλίες όπως Σύνδρομο Down κ.λπ.. Τα αποτελέσματα αυτών συζητούνται με τον Μαιευτήρα και ανάλογα αποφασίζεται αν θα γίνει περαιτέρω έλεγχος με αμνιοπαρακέντηση ή βιοψία χοριακής λάχνης.
Το Υπερηχογράφημα Β΄ Επιπέδου γίνεται στις 20-22 εβδομάδες σε εξειδικευμένο Κέντρο εμβρυομητρικής ιατρικής για διαπίστωση ανωμαλιών του εμβρύου, των αγγείων του ή της εγκυμοσύνης. Ακολουθούν μηνιαίες επισκέψεις που συμπληρώνονται με εργαστηριακές εξετάσεις κατά περίπτωση.
Σχετικά με τις εξετάσεις της εγκύου, μεγάλη έμφαση γίνεται στην εξέταση της γενικής αίματος και εξέτασης ούρων για λεύκωμο, σάκχαρο και καλλιέργεια. Οι εξετάσεις αυτές γίνονται μηνιαία με σκοπό την έγκαιρη διάγνωση όπως αναιμία, λευκωματουρία (ενδεικτική ουρολοίμωξης, νεφρικής βλάβης, αρχόμενης προ-εκλαμψίας κ.λπ.), σακχαρουρία (ενδεικτική διαταρχής μεταβολισμού γλυκόζης – διαβήτη κύησης), ασυμπτωματική ουρολόιμωξη , που αποτελεί παράφοντα κινδύνου για πρόωρο τοκετό κ.λ.π.
Επιπλέον, ελέγχονται οι ορμόνες του Θυρεοειδούς αδένα σε κάθε τρίμηνο της κύησης. Γίνεται τακτικός εέλγχος σακχάρου αίματος και στις 25 εβδομάδες περίπου, γίνεται η καμπύλη σακχάρου.
3ο Τρίμηνο
Εξακολουθούν οι μηνιαίες επισκέψεις και εργαστηριακές εξετάσεις.
Τον τελευταίο μήνα της εγκυμοσύνης η παρακολούθηση γίνεται κάθε 7-10 μέρες με σκοπό την επιβεβαίωση μιας φυσιολογικής κύησης, τακτικό Καρδιο-Τοκογράφημα εμβρύου και χρονική πρόβλεψη του τοκετού.
Σε περιπτώσεις υψηλού κινδύνου όπως, ηλικία εγκύου πάνω από 37 έτη, κύηση μετά από εξωσωματική, δίδυμη κύηση, παχυσαρκία, παθολογικές καταστάσεις εγκύου όπως σακχαρώδης διαβήτης, υπέρταση, καρδιοπάθειες κ.λπ., παθολογικές καταστάσεις εμβρύου όπως υπολειπόμενη ανάπτυξη, συγγενείς ανωμαλίες, κ.λπ., γίνεται εξατομικευμένη παρακολούθηση της κύησης με τακτικούς ελέγχους σε συνεργασία με συνεργάτες ιατρούς άλλων ειδικοτήτων.
Προς το τέλος του 3ου τριμήνου έχουν ολοκληρωθεί οι ενημερώσεις σχετικά με την ψυχοπροφύλαξη, επισκληρίδιο αναλγησία, φύλαξη βλαστικών κυττάρων, έχει οργανωθεί η «βαλίτσα» για το Μαιευτήριο και ο εξοπλισμός του σπιτιού για την υποδοχή του νεογνού και (προαιρετικά) έχει γίνει ξενάγηση στο Μαιευτήριο του «Αγίου Λουκά».
Γίνεται λήψη κολπικού επιχρίσματος για έλεγχο Β-αιμολυτικού στρεπτοκόκου και σε περίπτωση θετικού αποτελέσματος χορηγείται αντιβίωση για την καταπολέμησή του.
Συνήθως η εγκυμοσύνη χαμηλού κινδύνου δε διαταράσσεται ιατρικά έως την συμπλήρωση των 40 εβδομάδων. Η πλειοψηφία των γυναικών ξεκινούν αυτόματα τη διαδικασία του τοκετού έως αυτό το στάδιο. Μετά τις 40 εβδομάδες, γίνεται επανεκτίμηση της κατάστασης με υπερηχογράφημα, καρδιο-τοκογράφημα και εργαστηριακό έλεγχο και ανάλογα προγραμματίζεται είτε πρόκληση τοκετού είτε προγραμματισμένη Καισαρική τομή.
Σε κάθε περίπτωση, γίνεται πλήρης συζήτηση της κατάστασης με το ζευγάρι το οποίο συμμετέχει ενεργά στη λήψη της απόφασης σχετικά με το «πότε» και «πώς» του τοκετού.
